توطئه در لغت در معانی مختلفی چوناسبابچینی، تبانی، دسیسه، دوزوکلک، زمینهسازی، ساختوپاخت، مقدمهچینی بیان شده است.در قانون نیز توطئه وقتی تحقق پیدا میکند که تصمیم انجام عمل در اثر تبانی بین دو نفر یا بیشتر اتخاذ شده باشد. (ماده 320 قانون دادرسی و کیفر ارتش مصوب 4/10/1318)
توطئه یا دسیسه، به مجموعهای از نقشههای پرحیله گفتهمیشود، که توسط فرد دسیسهگر طراحی و اجرا میگردد تا وی در نهایت به نتیجهٔ موردِ دلخواه خود دستیابد. در هنرهای نمایشی، مجموعهٔ درگیریها و موانعی که یکی از شخصیتهای نمایشنامه طراحی میکند تا به نتیجهٔ مورد نظر خود برسد را دسیسه مینامند.